fbpx

Farbowanie roślinami dostępnymi latem. Liście drzew i krzewów.

naturalne farbowanie ubrań
Autor
8 lipca 2022

Niemal każda osoba zaczynająca swoją przygodę z farbowaniem roślinami zadaje to pytanie: od których roślin zacząć samodzielną praktykę? Jakie gatunki są łatwe w obsłudze, a które nie? O tym pisałam ostatnio, ale teraz przedstawię krótką podpowiedź dotyczącą aktualnego sezonu.

LATO w farbiarstwie jest bardzo łaskawe, jeśli chodzi o surowce. Nawet w naszym klimacie, który sam w sobie nie zapewnia wielkich rarytasów (nie mamy sandałowca, marzanny, morwy czy modrzejca), możemy latem zebrać niemałą kolekcję gatunków roślin o właściwościach barwierskich. Jeśli właśnie wybierasz się na działkę lub po prostu masz więcej czasu na farbowanie, zachęcam do samodzielnych zbiorów i farbowania.

Liście drzew w pełni lata.

Szczególnie dobrym pomysłem będzie zbiór liści z drzew, bo właśnie latem są najbardziej zasobne w barwniki. Wynika to z naturalnego cyklu wegetacyjnego. Zimą wszystkie soki i wartościowe substancje wędrują w głąb rośliny, najczęściej w korzenie. Potem w miarę coraz cieplejszej aury są pod korą, idą w górę, aby zapewnić rozwój kwiatów i liści. Owoce pojawiają się na jesieni, natomiast środek lata to najczęściej moment, w którym wiele substancji, w tym barwników, jest obecnych w liściach drzew.

Wiosenne, czyli wczesne liście też nadają się do farbowania tkanin i włóczek, ale dają delikatniejsze, mniej nasycone kolory. Wynika to właśnie z tego, że te organy jeszcze nie są w pełni rozwinięte i wyposażone w barwniki. Warto poczekać do pełni lata i zebrać mniej surowców o większym potencjale.

mój pierwszy liściasty ekoprint na batyście bawełnianym

Kolory drzemiące w liściach

Liście drzew i krzewów jako surowiec do barwienia dają całkiem ciekawą paletę barw. W większości kolor zależy od użytej zaprawy i bejcy. Możemy wyróżnić kilka grup kolorystycznych, w których zauważyłam pewne reguły. I tak:

  1. A) jasnożółty bez bejcy/zaprawy
    B) żółty słoneczny lub złotawy na ałunie
    C) zielonkawy, khaki na siarczanie żelaza
  2. A) różowawy bez zaprawy
    B) miodowy na ałunie
    C) stare słoto na siarczanie żelaza
  3. A) beżowy bez bejcy
    B) złotawy, patynowy lub miodowy na ałunie
    C) fiolet / szarość / grafit / czerń na siarczanie żelaza

Które liście barwią na różowo, a które na żółto? Barwniki zawarte w poszczególnych gatunkach opisałam w książce i na blogu, zatem jeśli planujesz farbowanie tkanina liśćmi konkretnego gatunku, sprawdź, jakich odcieni możesz się spodziewać.

barwniki z liści brzozyliście brzozy + ałun na różnych włóknach

zestaw barwników do ubrańliście brzozy + siarczan żelaza na różnych włóknach

Gatunki drzew i krzewów liściastych o właściwościach barwierskich

Bez względu na to, czy masz związek z botaniką czy nie, najpewniej rozpoznasz kilka podstawowych gatunków drzew i krzewów w naszej florze. Brzoza, wierzba, topola, dąb, leszczyna… Tak, chodzi o te najpopularniejsze drzewa. Pewnie co najmniej kilka z nich rośnie blisko każdego domu, bloku, kamienicy. Jeśli nawet nie masz pewności, co do gatunku, nietrudno go sprawdzić w podręcznym atlasie lub w Internecie. Jakie to gatunki?

farbowanie liśćmiwierzba wiciowa w garnku,
obok książki: „Świat roślin, skał i minerałów” PWRiL, 1982 oraz „Dendrologia” W.Seneta, PWN, 1987

Jak zbierać i przechowywać liście do farbowania tkanin, przędz i ubrań?

Wszystkie surowce do barwienia zbieramy, kierując się podstawową zasadą – nie szabrujemy, zbieramy tylko tyle, ile faktycznie potrzebujemy. W przypadku liści drzew z powodzeniem można zebrać nawet dużą torbę z jednego tylko drzewa, o ile jest ono w dobrym stanie, a liści sporo.

Ważne, by nie przegapić momentu, w którym liście zaczynają żółknąć i tracą swoje właściwości. Każdego roku będzie to inna pora, zwykle około końca sierpnia i września. Dużo zależy też od gatunku, bo np. jesion wyniosły w ogóle nie zmienia barwy, a drzewa owocowe szybko gubią liście. Bądźmy czujni!

Przechowywanie liści ma sens wtedy, gdy nie używamy ich od razu do farbowania. Wówczas należy liście luźno rozłożyć do wysuszenia. Pakujemy je dopiero w pełni suche, kiedy się kruszą w dłoniach. Suszymy w cieniu i przewiewie, dobrym miejscem do suszenia będzie strych.

farbowanie jabłoniąodcienie z liści jabłoni domowej

Farbowanie liśćmi drzew

Farbowanie tkanin i włóczek barwnikami zawartymi w liściach jest naprawdę proste! TUTAJ (link) znajdziesz instrukcję pokazującą, jak przygotować kąpiel barwiącą oraz jak barwić. Dotyczy to farbowania poprzez zanurzanie tkanin i przędz w kotle z kąpielą barwiącą. Oczywiście latem jest także idealny moment na wypróbowanie druku kontaktowego, czyli ekoprintu. W zasadzie to jedyny czas, kiedy możemy liści użyć prosto z drzewa. Rozkładamy je na zabejcowanej wcześniej tkaninie i ciasno zawijamy w rulon. Następnie gotujemy na parze / w wodzie / w kąpieli barwiącej. Efekty murowane i często obezwładniające!

ekoprint na bawełnieefekty pracy na warsztatach – po prawej ekoprint na bawełnie

 

Tagi: , , , , , , , , , , , , , ,

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to Top
pl_PLPL