tkaniny ekologiczne

Tkaniny, dzianiny i włóczki to materiały najbliższe człowiekowi. Otaczamy się nimi przez całe życie, mają bliski kontakt z naszym ciałem, używamy ich w kuchni, sypialni i łazience. Coraz częściej szukamy produktów przyjaznych nam i środowisku, tzw. ekologicznych. Co to znaczy, jeśli chodzi o materiały, tkaniny?

Czym są tkaniny ekologiczne?

Choć sama nie przepadam za etykietami typu bio, eko, zrównoważone, organiczne, zielone… wiem, że wiele osób kojarzy materiały dobre dla środowiska, twórców i użytkowników właśnie pod nazwą „ekologiczne”. W tym znaczeniu, możemy powiedzieć, że tkaniny ekologiczne to takie, które na każdym etapie produkcji są najbardziej przyjazne środowisku. To np. tkaniny, które nie wymagają środków chemicznych podczas uprawy, w przetwarzaniu włókna zużywa się mniej wody, a końcowe etapy produkcji takich włókien są bezpieczne dla pracowników. Tkaniny ekologiczne to także te pozyskane z recyklingu lub w ramach ratowania końcówek kolekcji.

Czym odróżniają się od przemysłowych?

Przede wszystkim wyróżnikiem tekstyliów ekologicznych jest surowiec. Niemal w całości to naturalne, roślinne lub zwierzęce włókna. Są inaczej uprawiane, w inny sposób pozyskiwane i przetwarzane.

• uprawa prowadzona z poszanowaniem środowiska i pozbawiona pestycydów
• zrównoważone zużycie wody podczas uprawy i produkcji włókna
• proces obróbki włókna pozbawiony jest chemii w postaci rozpuszczalników, chloru i metali ciężkich
• przy powstawaniu tkanin nie cierpią ludzie, nie są zatrudniane dzieci itp.
• produkcja materiału certyfikowanego jest nastawiona na zdrowie pracowników i użytkowników

Inne tkaniny ekologiczne to te, które są ratowane przed wyrzuceniem na śmieci. Ubranie z drugiej ręki ma prawie każdy, ale można też zakupić tkaniny nazywane stokowymi. Są to końcówki kolekcji lub lekko uszkodzone belki tkanin, które w pełni nadają się do użycia. Wpisują się w nurty lesswaste i zerowaste.

Dlaczego warto kupować ekologiczne tkaniny?

Jest wiele powodów, by zainwestować w tkaniny najwyższej próby. Jeśli do podjęcia decyzji nie wystarcza troska o środowisko naturalne, oto lista zalet z perspektywy świadomego użytkownika:

• nie nosisz chemii blisko ciała
• wpływasz na proces produkcji przyjazny dla przyrody
• wspierasz firmy i marki inwestujące w dobre jakościowo produkty
• jesteś zdrowsza/y, twoja skóra oddycha
• korzystasz ze swoich ubrań długo
• bazując na kilku ciuchach z włókien naturalnych, możesz zmniejszyć ilości ubrań zalegających w szafie

Oczywiście każdy sam dostrzeże inne zalety korzystania z ekologicznych tkanin. Motywacje każdego z nas są różne, ale efekt dobrych wyborów wpłynie podobnie na nas wszystkich.

Jakie są najbardziej ekologiczne tkaniny?

Konopie

Włókno z konopi zostało jakiś czas temu zapomniane, ale to tak naprawdę najbardziej przyjazna dla środowiska roślina włóknodajna! Uprawa konopi jest praktycznie bezobsługowa, zaś włókno należy do najsilniejszych, a zarazem delikatnych. Trzeba dodać, że są to tkaniny niezwykle zdrowe dla ludzi na każdym etapie życia. W dodatku w pełni biodegradowalne.

Len

Len pozyskuje się z całej łodygi rośliny o nazwie len zwyczajny. To włókno nie wymaga nawadniania podczas uprawy, jest podlewane deszczem! W dodatku z pozostałych części rośliny pozyskamy nasiona i olej. Produkcja lnu nie pozostawia odpadów, gdyż każde, nawet najkrótsze z włókien zostaje wykorzystane, np. w pakułach. Zalety noszenia ubrań z lnu są podobne do tych z konopi – przewiewność, dobra izolacja od promieni UV, higroskopijność, utrzymywanie naturalnej temperatury ciała i dobry wpływ na skórę.

Bawełna organiczna

Jeśli kochasz naturalne włókna i bawełna jest ci bliska, to najlepsza na rynku alternatywa dla konwencjonalnej bawełny. Bawełna organiczna to taka, która uprawiana jest bez użycia pestycydów.

Stoki

Tkaniny stokowe są najczęściej końcówkami kolekcji i resztkami ze szwalni. Niekiedy mają znikome wady, jednak nie wpływa to na jakość ich użytkowania. Jeśli chcesz wpłynąć na zmniejszenie produkcji i uratować wciąż dobre włókna, to idealny wybór.

Tkaniny z recyklingu

Wielu z nas podziela zdanie, że najbardziej ekologicznym zachowaniem byłoby nie produkować wcale… A więc możemy kupować ubrania oraz tkaniny z wtórnego obiegu. Dzięki temu ograniczymy nie tylko produkcję, ale także ilość odpadów.

Inne przykłady tkanin ekologicznych (w wolnym tłumaczeniu: najbardziej przyjaznych światu):

• agawa
• sizal
• pokrzywa
• wełna owcza, z merynosa etycznie pozyskana
• alpaka
• jedwab tzw. pokojowy (peace silk)
• mieszanki lnu i bawełny, lnu i konopi

Uwaga na bambus, tencel, wiskozę!

Wymienione włókna i tkaniny są dość kontrowersyjne. Osobiście nie zaliczyłabym ich do ekologicznych materiałów. Chociaż coraz częściej w sklepach widzimy ubrania z nich wykonane, warto zaznaczyć, że to włókna sztuczne. Materiał, z jakiego są stworzone, jest naturalny i roślinny. Jednakże włókna powstają z użyciem wielu rozpuszczalników i substancji chemicznych. Jakkolwiek babmus szybko rośnie, warto się zastanowić, czy duża ilość chemikaliów użytych w jego produkcji jest dla nas dobra. Szczególnie, że z bambusa często szyje się majtki.

Nowości w stylu ananas, soja…

Choć brzmi to jak najnowsze wynalazki wśród ekologicznych materiałów, trudno jednoznacznie określić wszystkie te tkaniny jako naturalne i produkowane w trosce o środowisko. Włókna, a właściwie skóry z ananasa są produkowane z naturalnych odpadów -liści. Efektem produkcji jest materiał przypominający włókninę lub filc. Podobno to świetna alternatywa dla skóry zwierzęcej.

A co z soją? Ubrania z włókna sojowego są bardzo miłe i dobre dla użytkownika. Podobno mają właściwości zbliżone do jedwabiu. W dodatku same ulegają biodegradacji. Niestety spora część soi na świecie to soja GMO lub ta wymagająca użycia wielu pestycydów i sporej ilości wody. Podobnie jak uprawa bawełny, soja może być organiczna i niekoniecznie.

Tkanina z mleka – ekologiczna?

Z kolei tkaniny popularnie nazywane „z mleka” powstają z przędzy wytworzonej ze sproszkowanego zsiadłego mleka krowiego. Włókno to trudno mi zakwalifikować do produktów w duchu ekologicznym. A to dlatego, że współczesna produkcja mleka krowiego jest wysoce szkodliwa dla planety i okupiona cierpieniem zwierząt. Jeśli już mleko ma być produkowane, niech służy pożywieniu, nie zaś zamienia się w materiał.

Poliester

W wielu opracowaniach znajdziecie informacje o tym, że to świetne włókno. Nic bardziej mylnego. Poliester w każdej postaci, nawet ten pochodzący z recyklingu (czyli przetworzonych butelek PET), nie jest przyjazny dla planety ani użytkownika.

Certyfikaty i ich znaczenie

Od jakiegoś czasu marki tekstylne opatrują swoje produkty certyfikatami. Najbardziej popularne to oczywiście OEKO TEX oraz GOTS, ale często spotykamy się także z określeniami bardziej swobodnymi, np. „bawełna organiczna”, „z ekologicznych upraw” itd. Jak się w tym nie pogubić? Ze względu na obszerność tego zagadnienia, opracujemy je w osobnym artykule na blogu.

Do czego używa się tkanin ekologicznych?

W zasadzie należałoby odpowiedzieć: do wszystkiego! Najczęściej takie materiały są poszukiwane na odzież dla niemowląt, bieliznę oraz tkaniny mające częsty bezpośredni kontakt ze skórą, np. ręczniki. Jeśli jednak docenimy właściwości ubrań i materiałów pochodzenia naturalnego, posiadających certyfikaty lub po prostu produkowanych w sposób zrównoważony, będziemy chcieli otaczać się tylko nimi. A więc zastosujemy je jako:

• bielizna i odzież codzienna
• ubrania i pieluchy dla niemowląt, małych dzieci
• ręczniki
• woreczki na żywność, ściereczki kuchenne, woskowijki
• pościel, pledy, koce
• zabawki tekstylne
• zasłony, obrusy, firany
• dywany, tapicerka, miękkie meble

Od becika do całunu

Kiedy spojrzymy na powyższą listę, okaże się, że na każdym etapie życia, czy w domu, czy w pracy, w podróży… bliskie są nam tkaniny i wyroby z nich. Mój wykładowca na studiach mawiał, że tkanina towarzyszy człowiekowi od becika do całunu. Dlatego warto zaopatrywać się w najlepsze jakościowo materiały, aby były trwałe. Uważam jednak, że inwestycja w materiał przyjazny środowisku i nam jest równie ważna.

Tkaniny stokowe i nie tylko w sklepie DZIKIE BARWY

W naszej pracowni od początku skupiamy się na tkaninach stokowych, czyli pozostałościach po kolekcjach. Pozyskujemy je ze sprawdzonego źródła. Nasz dostawca skupuje dobrej jakości tkaniny z włókien naturalnych i daje im drugą szansę. To młody człowiek pełen pasji, z którym często rozmawiamy na tematy związana z ekologią. Z włóknami stokowymi pracujemy podczas warsztatów, na nich robimy testujemy kolory, z nich szyjemy próbniki kolorów, a dwa najbardziej przez Was lubiane materiały są dostępne w sklepie (batyst z bawełny oraz len z bawełną).

Dodatkowo, mamy w swojej ofercie len z certyfikatami, a także tkaninę z bawełny organicznej w stylu tetra- double gauze. W przypadku włókien zwierzęcych, proponujemy Wam wełnę z Polskiej Owcy Górskiej, którą kupujemy bezpośrednio w bacówce w Tatrach. W niedalekiej przyszłości planujemy poszerzyć wybór o konopie.